Tu i tam: Będzin – Góra Zamkowa (22.08.2006)

Początki osadnictwa na terenie Będzina sięgają pradziejów. W IX wieku na miejscu obecnego zamku wzniesiono gród obronny, który strzegł prastarego szlaku handlowego z Kijowa przez Kraków na Śląsk i do Norymbergi. Najstarsza wzmianka o wsi Będzin pochodzi z 1301 r. W latach czterdziestych XIV wieku zostały Będzinowi nadane prawa miejskie. Dzięki licznym przywilejom królewskim, swój największy rozkwit miasto przeżywało w epoce jagiellońskiej (XVI wiek). W tym czasie istniała już w Będzinie zorganizowana gmina żydowska z synagogą, łaźnią i kirkutem. W 1655 r. miasto i zamek zniszczył najazd szwedzki, po którym miasto dotknął najpoważniejszy upadek gospodarczy w jego dziejach.

Pod koniec XVIII wieku dzięki odkryciu pod Dąbrową bogatych złóż węgla zaczęło się jego wydobycie. Powstające kopalnie i huty ołowiu przyczyniły się do gwałtownego rozwoju całego regionu, nazywanego Zagłębiem Dąbrowskim. Ponadto w 1858 r. przez Będzin poprowadzono odnogę Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej z Ząbkowic do Sosnowca i na Śląsk. Coraz bardziej wzrastała rola ludności żydowskiej w mieście, która stanowiła wówczas większość (nawet do 80%).
Podczas II wojny światowej niemiecka okupacja Będzina rozpoczęła się już 4 września 1939 roku. W nocy z 8 na 9 września Niemcy podpalili synagogę wraz z modlącymi się w niej Żydami. Administracja nazistowska zmieniła nazwę miasta na Bendsburg. Pod koniec 1942 roku na terenie Warpia (Kamionka) Niemcy utworzyli getto żydowskie, z którego na początku sierpnia 1943 zgromadzoną tam ludność wywieziono do obozów zagłady.

Po wojnie miasto zaczęło szybko się rozrastać. Powstały nowe duże osiedla mieszkaniowe: Ksawera, Syberka, osiedle Zamkowe na Gzichowie, osiedle Warpie-Wschód, Górki Małobądzkie i Podskarpie. W latach 70-tych przyłączono do Będzina Łagiszę i Grodziec, w wyniku czego obszar miasta wzrósł trzykrotnie. Powstał też nowy węzeł komunikacyjny, w związku z budową Huty Katowice, który jednak przyniósł olbrzymią szkodę układowi urbanistycznemu. Zniszczono wówczas Stare Miasto Będzina, w miejscu którego istnieje obecnie rondo ,,Nerka” :P. Liczne zakłady przemysłowe powstałe w tym czasie w większości upadły w latach 90-tych.